Stukje Spanje: Baza

Bij het binnenrijden van Baza werd op een paar borden verwezen naar de Falla de Baza. De Fallas van Valencia kennen we maar dit stond in het enkelvoud! Het bleek niets met elkaar te maken te hebben. De Falla van Baza is een geologisch fenomeen. In het archeologisch museum wordt via een film uitgelegd dat het hele gebied rond Baza negen miljoen jaren geleden nog zee was. De kustlijn liep globaal van Valencia naar Cádiz met nog enkele stukken land helemaal in het zuid oosten. Doordat Afrika niet ophoudt naar het noorden op te schuiven en tegen Spanje aan te duwen kwam er van lieverlee steeds meer land boven water. Tijdens dit proces ontstond er een breukvlak dat van Baza een stuk naar het noorden loopt. Aan de ene kant hiervan wordt het land al millennia lang omhooggestuwd terwijl het andere deel weer zakt. Hierdoor ontstaat er een enorm hoogteverschil. Dit proces blijft doorgaan, Afrika blijft “oprukken”. Strak gemeten gaat het hoge deel van de Falla nu met een halve millimeter per jaar omhoog dus toen we op het uitkijkpunt stonden en de diepte inkeken begrepen we pas goed hoe lang dit proces al gaande was.

In het Museo Arqueologico in het centrum van Baza laat diezelfde film zien hoe er ooit een periode was waarin de temperatuur in Spanje zoveel warmer was dan nu dat er een savanne landschap ontstond. Natuurlijk met alle daarbij behorende dieren van toen, zoals de sabertandtijgers en mammoeten. Maar met daarnaast ook de savanne dieren die wij nu nog kennen uit landen in Afrika zoals bijvoorbeeld Kenya. Dat was nog eens een opwarming!

~~~ ~~~

Wie kent niet de Dama de Elche? Met die grote ronde platen naast haar oren, hier in de buurt heel bekend. Er blijkt ook een Dama de Baza te bestaan. Zij heeft hele grote, vierkante oorhangers die tot op haar schouders hangen. Aan de zijkant van het beeld – de kopie op ware grootte, het origineel staat in Madrid – zit een vierkant gat. Het beeld werd namelijk als graf gebruikt en is uit de tijd van de Iberiërs (6de tot 1ste Eeuw B.C.)

~~~ ~~~

We kwamen op weg naar het Arabische Badhuis op een plein een groot beeld tegen van een man die met een vergrootglas ingespannen een oranje slak zit te bekijken. Antonie van Leeuwenhoek (microbioloog en maker van een eigen microscoop) riep Nico meteen enthousiast. De man bleek zelfs nog Antonio te heten ook. Maar door zijn Spaanse en ons onbekende achternaam werden we snel uit onze chauvinistische droom gewekt.

Coral Dekkers – Hulshoff Pol