Wat is dat, hartrevalidatie?

Hartrevalidatie bestaat uit vier belangrijke onderdelen. De patiënt krijgt lichamelijke training om de conditie weer op te bouwen; begeleiding om een ongezonde leefstijl te veranderen (zoals stoppen met roken); psychische hulp als hij of zij door de hartproblemen angstig of somber is geworden; en -sociale ondersteuning, bijvoorbeeld om snel weer aan het werk te kunnen of dagelijkse bezigheden op te pakken.

Voor wie is het bedoeld?

De revalidatie is er vooral voor patiënten met acute hartproblemen, dat wil zeggen: na een hartinfarct, een openhartoperatie (zoals een bypass- of hartklepoperatie), een dotter- of stentbehandeling, of nadat een pacemaker of een inwendige defibrillator (ICD) is geplaatst. Soms wordt hartrevalidatie ook aangeraden bij een chronisch hartprobleem als angina pectoris, een ritmestoornis of hartfalen.

Heeft hartrevalidatie zin als het infarct al een tijdje geleden was?

Dat hangt ervan af. In het algemeen wordt aangehouden dat het tot een half jaar na een acuut probleem zinvol is om met hartrevalidatie te beginnen. Zijn de hartklachten van langer geleden, dan kun je met de cardioloog bespreken of je alsnog baat kunt hebben bij deelname. De cardioloog moet je namelijk doorverwijzen. Dit geldt ook voor patiënten met chronische hartklachten, bijvoorbeeld een hartritmestoornis.

Heb je er echt iets aan?

Jazeker. Als mensen met ernstige hartklachten na hun behandeling een hartrevalidatieprogramma volgen, hebben ze 50 procent minder kans om opnieuw in het ziekenhuis te belanden en 30 procent minder kans om aan hartproblemen te overlijden. Hartrevalidatie vermindert dus het risico dat er nieuwe problemen ontstaan. Maar het belangrijkste vinden veel patiënten dat ze weer vertrouwen in hun lichaam krijgen. Ze voelen zich vitaler en vrijer en kunnen zonder (veel) belemmeringen deelnemen aan het gewone leven. Voor mensen met een baan betekent het bovendien: sneller terug aan het werk.

Waarom doen zo weinig patiënten eraan mee?

Voor hartrevalidatie is een verwijzing van de specialist nodig zodat de zorgverzekeraar de kosten dekt. Helaas denken niet alle cardiologen aan hartrevalidatie. Mogelijk komt dit doordat zij focussen op het oplossen van het acute probleem (zoals een verstopte kransslagader) en minder bezig zijn met het voorkomen van toekomstige klachten.
Lees verder op pagina 40 →

Hartrevalidatie wordt niet altijd aangeboden, maar je hebt er wel baat bij?

Inderdaad. Het is daarom belangrijk dat patiënten zelf om een verwijzing vragen. Maar omdat velen een verkeerd beeld hebben van wat hartrevalidatie inhoudt en oplevert (“Het is alleen maar fitness” of “Op mijn leeftijd heeft dat toch geen zin meer”), doen ze dat nu lang niet allemaal.

Waar kun je terecht voor hartrevalidatie?

Revalidatiecentrum Medifit in Moraira is het enigste centrum wat een revalidatie aanbied in de Costa Blanca. Bij Medifit wordt al meer dan 10 jaar een revalidatieprogramma aangeboden, dit onder leiding van cardioloog Dr. Jeroen Braat. Het revalidatie team van Medifit bestaat uit 12 fysiotherapeuten, 2 psychologen, een revalidatiearts en een diëtiste. Dr. Jeroen Braat is iedere donderdag aanwezig in de kliniek, als u wilt kunt u op deze dag een afspraak maken voor een poliklinisch consult.

Een hartkwaal is lichamelijk. Waarom is ook psychische hulp nodig?

Driekwart van de mensen die een ernstig hartprobleem heeft (gehad), krijgt last van sombere of angstige gevoelens. Deze psychische klachten kunnen zich nog tot een jaar na dato ontwikkelen. Bij een derde zijn de klachten zo ernstig dat er sprake is van een depressieve stoornis. Vaak doen psychische problemen zich pas voor als iemand allang weer thuis of aan het werk is. In het revalidatie protocol zijn een aantal bezoeken bij onze psychoog en een paar bezoeken bij een fysiotherapeut gespecialiseerd in ontspanning therapie.

Moet revalideren per se in een groep?

Uit onderzoek blijkt dat patiënten er meer voordeel van hebben als ze samen met andere patiënten revalideren. 2 tot 3 maal per week is er een training therapie sessie in onze oefenzaal onder begeleiding van een fysiotherapeut. Tijdens deze sessies wordt uw bloedruk, zuurstof in het bloed en hartfrequentie in de gaten gehouden. Je kunt in deze groeps sessies ook ervaringen uitwisselen en elkaar steunen. Bovendien leer je van elkaar. Maar als iemand individuele hulp of begeleiding prettiger vindt, is dit ook mogelijk.

Wat als je twijfelt of het wel iets voor je is?

Praat in elk geval met de coördinator fysiotherapeut van Medifit over het hartrevalidatieprogramma. Tijdens de intake wordt precies verteld wat je persoonlijke mogelijkheden zijn, en kun je eventuele twijfels op tafel leggen.